เถลิงศกสงกรานต์

พิธีกรรมแห่งน้ำเพื่อการเริ่มต้นใหม่และรำลึกถึง

วันแห่งการชำระล้าง

ในช่วงกลางเดือนเมษายน ถนนหนทางทั่วประเทศไทยจะแปรเปลี่ยนเป็นผืนผ้าใบแห่งความรื่นเริงและความสามัคคี สงกรานต์ เทศกาลเฉลิมฉลองปีใหม่ไทย เป็นช่วงเวลาแห่งการเริ่มต้นใหม่ การรำลึกถึงความผูกพันในครอบครัว และศรัทธาทางจิตวิญญาณ ต้นกำเนิดของเทศกาลนี้สามารถสืบย้อนไปได้หลายศตวรรษ โดยมีรากฐานมาจากความเชื่อดั้งเดิมในการถือผีและพิธีกรรมฮินดูโบราณ ก่อนจะวิวัฒนาการมาเป็นประเพณีอันงดงามในปัจจุบัน

หัวใจของเทศกาลสงกรานต์อยู่ที่ ประเพณีการสาดน้ำ ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของการชำระล้างสิ่งเก่า เพื่อต้อนรับปีใหม่ด้วยจิตใจที่บริสุทธิ์และความหวังครั้งใหม่

สงกรานต์เป็นมากกว่าการเล่นสาดน้ำ มันยังเป็นช่วงเวลาแห่งความอบอุ่นในครอบครัวที่ทุกคนได้มารวมตัวกัน แสดงความเคารพต่อผู้สูงอายุ และเดินทางไปวัดเพื่อขอพรสำหรับปีใหม่ที่กำลังจะมาถึง

การสาดน้ำมีความหมายลึกซึ้งยิ่งกว่าเป็นการละเล่นสนุกสนาน เนื่องจากทั้งพุทธศาสนาและศาสนาฮินดูต่างให้ความสำคัญกับการชำระล้างทางจิตวิญญาณ การรดน้ำหรือสาดน้ำจึงเป็นสัญลักษณ์ของ การล้างบาปและขจัดสิ่งไม่บริสุทธิ์ ทั้งทางร่างกายและจิตใจ เพื่อเตรียมจิตวิญญาณให้พร้อมรับปีใหม่ด้วยความบริสุทธิ์และความเป็นสิริมงคล

การรดน้ำพระพุทธรูป เป็นธรรมเนียมปฏิบัติที่แสดงถึงความเคารพและการสักการะคุณธรรมแห่ง เมตตา ความรัก และความปรารถนาดีต่อสรรพชีวิต เชื่อกันว่าการกระทำนี้ช่วยชำระล้างพลังงานด้านลบและนำพาความเป็นสิริมงคลมาสู่ชีวิต

การรดน้ำขอพรจากผู้สูงอายุ ก็เป็นอีกหนึ่งประเพณีสำคัญที่สื่อถึง ความเคารพและความกตัญญูอย่างลึกซึ้ง เปรียบเสมือนน้ำที่ไหลออกจากใจ แสดงถึงความขอบคุณและความผูกพันระหว่างคนรุ่นเก่ากับคนรุ่นใหม่

วันแห่งการพบปะและรำลึกถึง

สงกรานต์ เป็นเทศกาลแห่ง ครอบครัว ความเคารพต่อผู้สูงอายุ และการสืบสานประเพณีวัฒนธรรมไทย เป็นช่วงเวลาที่ครอบครัวและมิตรสหายได้กลับมาพบกัน เสริมสร้างความผูกพันและความอบอุ่นในสายใยแห่งรัก

ครอบครัวมักจะร่วมกันทำกิจกรรมสงกรานต์ต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น การไปวัด ทำบุญ เตรียมอาหารไทยโบราณ และแน่นอน ร่วมเล่นน้ำอย่างสนุกสนาน

แต่ก่อนที่ความชุ่มฉ่ำจากการสาดน้ำจะเริ่มขึ้น จะต้องมีการประกอบพิธีกรรมทางศาสนาเสียก่อน การทำบุญ เป็นกิจกรรมสำคัญที่หยั่งรากลึกในความเชื่อทางพุทธศาสนา ครอบคลุมการกระทำความดีทุกรูปแบบ เพื่อสะสมบุญและเสริมสร้างกุศลกรรมให้ชีวิต 

แต่ก่อนที่ความชุ่มฉ่ำจากการสาดน้ำจะเริ่มขึ้น จะต้องมีการประกอบพิธีกรรมทางศาสนาเสียก่อน การทำบุญ เป็นกิจกรรมสำคัญที่หยั่งรากลึกในความเชื่อทางพุทธศาสนา ครอบคลุมการกระทำความดีทุกรูปแบบ เพื่อสะสมบุญและเสริมสร้างกุศลกรรมให้ชีวิต 

การปล่อยนกปล่อยปลา ถือเป็นอีกหนึ่งการทำบุญที่แสดงถึง ความเมตตา และเชื่อกันว่าจะนำพาโชคดีมาสู่ผู้กระทำ

ประเพณีการก่อเจดีย์ทราย ก็เป็นอีกหนึ่งกิจกรรมสำคัญที่สื่อถึงการสร้างสถานที่ศักดิ์สิทธิ์สำหรับการทำสมาธิและการไตร่ตรองทางจิตวิญญาณ

ที่สำคัญที่สุด สงกรานต์เป็นวันแห่งการรำลึกถึงบุพการีและผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว ตอนนี้ “น้ำ” ก็จะมีบทบาทสำคัญอีกครั้ง พิธีกรวดน้ำเป็นการแสดงออกถึงความกตัญญูและการอุทิศบุญให้กับบรรพบุรุษ รวมถึงการขอขมาต่อผู้ที่เราอาจเคยล่วงเกิน ทั้งโดยตั้งใจหรือไม่ตั้งใจ ถือเป็นการชำระจิตใจให้บริสุทธิ์ พร้อมต้อนรับปีใหม่ด้วยความสงบสุขและความเป็นสิริมงคล

วันแห่งการเฉลิมฉลอง

การเล่นสาดน้ำอย่างสนุกสนาน เป็นหัวใจสำคัญของเทศกาลสงกรานต์ ถือเป็นช่วงเวลาที่ผู้คนได้ปลดปล่อยความสนุกสนาน ใช้เวลาร่วมกับครอบครัวและเพื่อนฝูงอย่างเต็มที่สงกรานต์เป็นเทศกาลแห่งสีสันและความรื่นเริง ที่เต็มไปด้วย เสียงดนตรี การเต้นรำ ขบวนแห่ และอาหารอร่อย บรรยากาศของงานอบอวลไปด้วยเสียงหัวเราะและความสุขที่แผ่ขยายออกไปทั่วทุกมุมเมือง สร้างพลังบวกและความสดชื่นให้กับทุกคนที่ได้มาสัมผัส

A Video Clip “หนึ่งร้อยปีแฟชั่นสงกรานต์”

ที่มา :  Wake Studio

ดนตรีและการเต้นรำ เป็นองค์ประกอบสำคัญของประเพณีสงกรานต์ ตลอดช่วงเทศกาล คุณจะได้ยินทั้ง ดนตรีไทยดั้งเดิม เพลงป๊อปร่วมสมัย และแม้แต่เพลงอิเล็กทรอนิกส์แดนซ์ ที่เปิดจากลำโพงและเวทีต่าง ๆ เสียงดนตรีอันเร้าใจเหล่านี้ช่วยเพิ่มความตื่นเต้นและสร้างบรรยากาศแห่งความสนุกสนานราวของงานเฉลิมฉลองขนาดใหญ่

วันของเทพีแห่งโชคลาภ

หนึ่งในกิจกรรมที่หลายคนรอคอยในเทศกาลสงกรานต์คือ ประกาศสงกรานต์ ที่พรรณนาลักษณะของธิดาทั้งเจ็ดของพระพรหมที่มีบทบาทสำคัญต่อความเชื่อเกี่ยวกับโชคชะตาของปีใหม่ไทย นางสงกรานต์แต่ละปีจะมีลักษณะเฉพาะตัวที่ส่งผลต่อการทำนายดวงชะตาของปีนั้น ๆ ไม่ว่าจะเป็นเรื่อง สภาพอากาศ ผลผลิตทางการเกษตร หรือแม้แต่แนวโน้มทางการเมืองและสังคม

ความเชื่อเกี่ยวกับนางสงกรานต์สะท้อนถึงอิทธิพลของพลังศักดิ์สิทธิ์แห่งทวยเทพเทพและความเชื่อดั้งเดิมที่มีต่อวิถีชีวิตของคนไทย ผู้คนมักเฝ้ารอการพยากรณ์จากนักโหราศาสตร์ โดยพิจารณาจากลักษณะและสัญลักษณ์ของนางสงกรานต์ประจำปี เพื่อคาดการณ์สิ่งที่จะเกิดขึ้นในปีใหม่

1955

1958

1960

1968

1979

1982

1988

1992

1994

2000

2003

หนึ่งในกิจกรรมที่หลายคนรอคอยในเทศกาลสงกรานต์คือ ประกาศสงกรานต์ ที่พรรณนาลักษณะของธิดาทั้งเจ็ดของพระพรหมที่มีบทบาทสำคัญต่อความเชื่อเกี่ยวกับโชคชะตาของปีใหม่ไทย นางสงกรานต์แต่ละปีจะมีลักษณะเฉพาะตัวที่ส่งผลต่อการทำนายดวงชะตาของปีนั้น ๆ ไม่ว่าจะเป็นเรื่อง สภาพอากาศ ผลผลิตทางการเกษตร หรือแม้แต่แนวโน้มทางการเมืองและสังคม

ความเชื่อเกี่ยวกับนางสงกรานต์สะท้อนถึงอิทธิพลของพลังศักดิ์สิทธิ์แห่งทวยเทพเทพและความเชื่อดั้งเดิมที่มีต่อวิถีชีวิตของคนไทย ผู้คนมักเฝ้ารอการพยากรณ์จากนักโหราศาสตร์ โดยพิจารณาจากลักษณะและสัญลักษณ์ของนางสงกรานต์ประจำปี เพื่อคาดการณ์สิ่งที่จะเกิดขึ้นในปีใหม่